تحلیل پهنه‌های اکوتوریستی با استفاده از مدل‌های AHP و TOPSIS (مطالعه موردی حوضه آبخیز سیاهرود، رودبار، استان گیلان، ایران)

هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت‌های گردشگری حوضه سیاهرود است. عواملی نظیر تنوع اقلیمی، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های مذهبی و جاذبه‌های طبیعی از جمله پتانسیل‌های قابل ذکر در این حوضه می‌باشند. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS ورژن 10.4.1 پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه‌های لغزشی، رودخانه، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتاً نقشه‌های رقومی هر یک تهیه گردید. با توجه به این پارامترها، فعالیت‌های طبیعت گردی منطقه نیز انتخاب و معرفی گردید. طبق یافته‌های تحقیق فعالیت‌های اکو توریستی در این حوضه عبارتند از: طبیعت گردی، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزشهای زمستانه. در این تحقیق از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص‌ها و از مدل TOPSIS برای رتبه‌بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه‌بندی فعالیت‌های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای محیطی شامل شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، دما و بارش به عنوان شاخص و فعالیت‌های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مدل TOPSIS حاکی از آن است که بین انواع فعالیت‌های گردشگری طبیعت گردی و کوهنوردی با امتیاز به ترتیب 54/0 و 50/0 دارای اهمیت بیشتر و بعد از آن‌ها فعالیت‌های دامنه نوردی، حیات وحش و ورزشهای زمستانه با امتیازات به ترتیب 47/0، 45/0 و 43/0 قرار دارند.